असल नेता कसरी चिन्ने? एक मतदाता मार्गदर्शन
१. व्यक्तिगत चरित्र र जीवनशैली
नेताको सार्वजनिक जीवन जति महत्त्वपूर्ण छ, उसको व्यक्तिगत जीवन र चरित्रले पनि त्यति नै अर्थ राख्छ।
इमान्दार र चरित्रवान: झुट नबोल्ने, आफ्नो वाचा पूरा गर्ने र नैतिक आचरण भएको व्यक्ति नै विश्वासयोग्य हुन्छ।
कूलतबाट मुक्त: जाँड-रक्सी, जुवातास जस्ता कुलतमा नफसेको व्यक्ति मानसिक र शारीरिक रूपमा स्वस्थ र निर्णय लिन सक्षम हुन्छ।
अनुशासित र मर्यादित: जसले आफ्नो र आफ्नो परिवारको जीवनशैलीलाई अनुशासित र मर्यादित बनाएको छ, उसले समाजलाई पनि सही बाटोमा डोऱ्याउन सक्छ।
आर्थिक पारदर्शिता: आर्थिक रूपमा सम्पन्न हुनु योग्यता हो, तर त्यो सम्पत्ति कसरी आर्जन गरियो भन्ने कुरा महत्त्वपूर्ण छ। ऊ ऋणमुक्त हुनुपर्छ ताकि पदमा पुगेर भ्रष्टाचार गर्न नपरोस्।
२. पारिवारिक र सामाजिक सम्बन्ध
जसले आफ्नो घर-परिवार र समाजलाई जोड्न सक्छ, उसले नै राष्ट्रलाई जोड्न सक्छ।
पारिवारिक सुमधुरता: पति-पत्नीबीच मैत्रीपूर्ण र सम्मानजनक सम्बन्ध भएको व्यक्तिले सम्बन्धको महत्त्व बुझेको हुन्छ।
माता-पिताप्रति सम्मान: आफ्ना जन्मदातालाई आदर र सेवा गर्ने व्यक्तिमा कृतज्ञता र जिम्मेवारीबोध हुन्छ।
सन्तानलाई असल संस्कार: जसले आफ्ना छोराछोरीलाई राम्रो संस्कार र शिक्षा दिएको छ, उसले समाजका युवाहरूको भविष्यबारे पनि सोच्न सक्छ।
छिमेकीसँग मैत्री सम्बन्ध: आफ्नो नजिकको समाज, अर्थात् छिमेकीसँग असल सम्बन्ध कायम राख्ने व्यक्ति मिलनसार र सहयोगी हुन्छ।
३. बौद्धिक क्षमता र नेतृत्व कौशल
एक असल नेतामा भावना मात्र होइन, बौद्धिकता र दूरदर्शिता पनि हुनुपर्छ।
शिक्षित र अध्ययनशील: औपचारिक शिक्षा मात्र होइन, समाज, राजनीति, अर्थतन्त्र र विज्ञान-प्रविधिबारे निरन्तर अध्ययन गरिरहने व्यक्तिले मात्र समय सुहाउँदो निर्णय लिन सक्छ।
समस्याको गहिरो ज्ञान: स्थानीय भाषाको ज्ञान भएको र समाजका समस्याहरूसँग नजिकबाट परिचित व्यक्तिले मात्र वास्तविक समाधान दिन सक्छ।
निर्णय क्षमता: ठीक र बेठीक छुट्याउन सक्ने, तथ्य र तथ्याङ्कमा आधारित भएर कठोर तर न्यायपूर्ण निर्णय लिन सक्ने क्षमता हुनुपर्छ।
जवाफदेहिता: आफ्नो निर्णय र कामप्रति पूर्ण रूपमा जिम्मेवार र जवाफदेही हुनुपर्छ।
४. निर्णय प्रक्रिया र शासन शैली
नेताले कसरी निर्णय लिन्छ भन्ने कुराले उसको शासन कस्तो हुन्छ भन्ने देखाउँछ।
प्रजातान्त्रिक र समूहमा विश्वास: सबैको राय र विचार सुन्ने, समूहमा काम गर्न रुचाउने तर अन्धभक्त भएर होइन।
तथ्यमा आधारित निर्णय: भावनामा बगेर वा कार्यकर्ता रिझाउनको लागि क्षणिक निर्णय लिने होइन, बरु विज्ञहरूको सल्लाह लिई तथ्य र तथ्याङ्कको आधारमा दूरगामी र सर्वहितकारी निर्णय लिने।
निष्पक्षता: छलफल र बहसका लागि सबैलाई निडर भएर आफ्नो विचार राख्ने माहौल बनाउने।
५. सामाजिक र नैतिक अडान
नेता समाजको ऐना हो। उसको सामाजिक र नैतिक अडान स्पष्ट हुनुपर्छ।
न्यायप्रेमी र दयालु: कमजोर र पीडितको पक्षमा उभिने, अन्याय र विभेदविरुद्ध बोल्ने साहस भएको।
समाजसेवी र सहयोगी: व्यक्तिगत स्वार्थभन्दा माथि उठेर समाजको हितमा काम गर्ने भावना भएको।
कुरीतिविरुद्ध र विज्ञानमैत्री: समाजमा रहेका अन्धविश्वास र कुरीतिको विरोध गर्ने तथा विज्ञान र प्रविधिको विकासलाई आत्मसात् गर्ने।
निष्कर्षमा, असल नेता छान्नु भनेको कुनै पार्टी वा व्यक्तिलाई जिताउनु मात्र होइन, यो आफ्नो र आफ्ना सन्ततिको भविष्य सुरक्षित गर्नु हो। माथिका गुणहरूलाई आधार बनाएर, कुनै पनि प्रलोभनमा नपरी, आफ्नो विवेक प्रयोग गरेर मतदान गरौं। एउटा असल नेताले मात्र आदर्श समाज र समृद्ध राष्ट्रको निर्माण गर्न सक्छ।
#Governance #Politics #राजनीति
Comments
Post a Comment